Ontwerp van wet op de politie van de spoorwegen
De Ministerraad heeft op vrijdag 1 december 2017 het ontwerp van wet op de politie van de spoorwegen goedgekeurd. Dit ontwerp van wet beoogt de rechtsfiguur van de administratieve geldboete in te voeren in het arsenaal van sancties tegen gedragingen die in strijd zijn met de verplichtingen inzake het gebruik van de trein (ook in de stations en de parkings voor reizigers) en de veiligheid van de spoorweginfrastructuur.
Hiervoor vindt het ontwerp inspiratie in teksten die al meerdere jaren bestaan en de gemeentelijke administratieve geldboetes regelen, alsook in de regelgevingen die bij de overige openbare vervoersbedrijven (De Lijn, MIVB, TEC) van toepassing zijn.
Momenteel leidt de vervolging van de in het ontwerp bedoelde onregelmatige gedragingen systematisch tot een zware, dure en lange procedure. In sommige gevallen blijft de vervolging bovendien zonder resultaat.
"Deze situatie zorgt voor een gevoel van straffeloosheid bij de daders en van onbegrip bij het personeel en de klanten van de Belgische spoorwegen. De Regering wil hieraan een eind stellen", geeft Minister van Mobiliteit François Bellot aan.
Naast een verminderd gevoel van straffeloosheid dankzij het snel opleggen van een sanctie voor de begane overtreding zal dit ontwerp zorgen voor aanzienlijke geld-, middelen- en tijdbesparingen bij de ondernemingen. Ook het parket en van de rechtbanken zullen minder belast worden door dit ontwerp.
"Dit ontwerp heeft een sociale en maatschappelijke draagwijdte. Het is zowel op de gevaarlijke gedragingen als op vormen van gebrek aan burgerzin gericht (zoals het aanbrengen van graffiti, misplaatste gedragingen, weigering om plaats af te staan aan een gehandicapte, aan een bejaarde of aan een zwangere vrouw, enzovoort). Dit zal de veiligheid en het veiligheidsgevoel ten goede komen" aldus Minister van Mobiliteit François Bellot.
Zoals dat reeds in het kader van de gemeentelijke administratieve sancties bestaat, zal de nieuwe regeling berusten op het optreden van vaststellende beambten op het terrein en van sanctionerende beambten, die tot het personeel van de NMBS en van Infrabel behoren. Deze personen zullen door de Koning aangewezen worden en daartoe beëdigd zijn. Ze zullen ook een adequate opleiding volgen.
Voor wat Infrabel betreft, hebben de beoogde overtredingen vooral betrekking op het verbod om de spoorlijnen te betreden (het fenomeen van ‘spoorlopen’ of trespassing) alsmede op het verbieden van alle handelingen die de instandhouding van de spoorweginfrastructuur in het gedrang brengen. "Spoorlopen is een belangrijke vertragingsoorzaak, dit ontwerp is dan ook één van de antwoorden op dit toenemend verschijnsel" vult de Minister aan.
Voor wat de NMBS betreft hebben de overtredingen vooral betrekking op het reizen zonder geldig vervoerbewijs alsmede op alle gedragingen op de trein, in de stations en op de perrons die hetzij andere reizigers hinderen, hetzij indruisen tegen de belangen van de spoorwegoperator, enzovoort.
Bijvoorbeeld voorziet het ontwerp in het bestraffen van de persoon die op enigerlei wijze de spoorweginfrastructuur, de stations of de spoorvoertuigen zou willen bevuilen, vernielen of beschadigen, met graffiti bijvoorbeeld (boetes van 300 tot 500 euro) of die de goede werking van de alarm- of beschermingsvoorzieningen, van de roltrappen en liften, enzovoort zou willen hinderen of deze opzettelijk op een andere dan de toegestane wijze zou willen gebruiken (boetes van 300 à 500 euro). Tegenover minderjarigen kan een bemiddelingsregeling worden opgezet.
Globaal gesteld voorziet het ontwerp in vier categorieën van administratieve geldboetes (met als vaste basisbedragen 50, 100, 250 en 300 euro), met dien verstande dat de uiteindelijke strafmaat ook rekening zal houden met mogelijke herhalingen van dezelfde overtreding tijdens een tijdspanne van 365 dagen. De repetitieve aard van de ten laste gelegde feiten zal dus ook een belangrijke impact hebben op de sancties die aan de overtreders zullen worden opgelegd.
Recidivisten zullen strenger worden gestraft. In bepaalde gevallen zal de persoon die de voorgeschreven regels méér dan negen keer overtreden heeft tijdens een periode van twaalf maanden of minder, vanaf de tiende overtreding binnen dezelfde termijn gestraft kunnen worden met een gevangenisstraf van vijftien dagen tot zes maanden en/of een geldboete van 1.000 euro.
Dit ontwerp wordt binnenkort bij het parlement ingediend.